معرفی 6 کتاب برای تسلط بر تاریخ پرونده هسته‌ای ایران
پرونده هسته‌ای ایران به عنوان یکی از با اهمیت‌ترین پرونده‌های سیاسی، حقوقی و فنی بین المللی شناخته می‌شود. اکنون پس از عقد توافقنامه ژنو میان ایران و گروه ۱+۵ این پرونده در شرایط بسیار حساسی قرار گرفته، به طوری که وجود آگاهی کافی نسبت به تاریخچه این پرونده برای حفظ دستاوردهای کشور در این زمینه ضروری می‌نماید.
سیر تحولات پنجاه ساله فن‌آوری هسته‌ای در ایران ۱۳۳۶ – ۱۳۸۶
«عصر فریب؛ دیپلماسی اتمی در دوران خیانت»
این
کتاب در بر دارنده خاطرات محمد البرادعی دبیر کل پیشین آژانس بین المللی
انرژی اتمی (از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۹) از مشهور ترین چهره‌های مرتبط با پرونده
هسته‌ای کشورمان است. در مقطع طولانی و حساس مطرح شدن این پرونده در شورای
حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی وی سمت دبیر کلی این سازمان را بر عهده
داشته است. همچنین در زمان دبیر کلی البرادعی پرونده هسته‌ای کشورمان از
آژانس به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داده شد که این ارجاع به تدریج
به وضع تحریم‌ها و صدور قطعنامه‌هایی توسط این شورا علیه کشورمان انجامید.اهمیت دیگر کتاب خاطرات وی، از این جهت است که او اگرچه همواره وفاداری‌اش را به هژمونی امریکایی ثابت کرده است، اما به عنوان یکی از اصلی‌ترین طرف‌های مذاکرات بین ایران و غرب با مسئولین کشورمان در دوره‌های مختلف مذاکرات و ارتباطات گسترده‌ای داشته است و مطالعه کتاب او می‌تواند تا حدی خوانندگان را نسبت به نحوه عملکرد مسئولین مذاکره کننده در دوره‌های مختلف آشنا کند.
«پرونده هسته‌ای ایران؛ روندها و نظرها»
این مجموعه چهارجلدی جهت
تاریخ‌نگاری وقایع پیرامون پرونده هسته‌ای کشورمان توسط مؤسسه ابرار معاصر
تهران منتشر شده است. جلد اول این کتاب در قالب چندین مقاله مفصل و مستند
به بررسی تاریخی مسأله هسته‌ای کشور تا اواسط سال ۸۳ می‌پردازد و عملاً
دور اول مذاکرات هسته‌ای ایران با سه کشور اروپایی معروف به تروئیکای
اروپایی را مورد بررسی قرار می‌دهد. جلد دوم به وقایع پرونده هسته‌ای
کشورمان در سال ۸۴، جلد سوم مربوط به سال ۸۵ و جلد چهارم مربوط به سال ۸۶
می‌شود. ذکر وقایع مهم به ترتیب به صورت نسبتاً خلاصه و دقیق و در عین حال
آوردن نظرات صاحب‌نظران و رسانه‌های مختلف درباره مذاکرات از جمله
برجستگی‌های این کتب است که می‌تواند درک خوبی از وضعیت مذاکرات و دیدگاه
جهانیان نسبت به آن در آن دوره بدست مخاطب بدهد. همچنین بعضاً مقالاتی
تحلیل از اوضاع جهانی انرژی هسته‌ای و یا بررسی روند پرونده هسته‌ای در این
مجموعه مورد بحث قرار گرفته است. برای افرادی که می‌خواهند مطالعه نسبتاً
دقیقی از تاریخ پرونده هسته‌ای کشور داشته باشند مجموعه چهار جلدی این
کتاب‌ها توصیه می‌شود.
هویت هسته‌ای در جمهوری اسلامی ایران
به همت مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران اولین بار این کتاب در دی‌ماه ۱۳۹۰ منتشر شده است. نویسنده کتاب دکتر الهام رسولی ثانی آبادی است. این کتاب عملاً جلد پنجم از مجموعه «پرونده هسته‌ای ایران؛ روندها و نظرها» محسوب می‌شود که طی مقالاتی به بررسی و واکاوی نحوه سیاست‌گذاری هسته‌ای و اصول سیاست خارجی کشور در این زمینه می‌پردازد.
امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای
اثر از دکتر حسن روحانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی سابق کشورمان است که در اواخر دولت هشتم (به ریاست جمهوری سید محمد خاتمی) و همزمان با بالا گرفتن تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای ایران، مسئول پرونده هسته ای کشورمان و حل و فصل این موضوع در سطح بین المللی شد. او در این کتاب، خاطرات خود از مسائل و حوادث به وجود آمده در ۶۷۸ روز مسئولیت خود و همکارانش (۱۳۸۲/۷/۱۴ تا ۱۳۸۴/۵/۲۴) حول موضوع پرونده هسته‌ای و چالش‌های بوجود آمده توسط کشورهای غربی به خصوص آمریکا و سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلستان را بیان می‌کند. در این کتاب به تاریخچه فناوری هسته‌ای در کشور و فرایند دستیابی کشور به چرخه سوخت هسته‌ای نیز پرداخته شده است. این اثر، اولین کتابی است که توسط یکی از مسئولین ارشدی نگارش شده که زمانی ریاست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را برعهده داشته است.
لازم به ذکر است که این کتاب در تعدادی محدود توسط مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت در سال ۱۳۹۰ در ۱۲۰۹ صفحه منتشر گردید که برای بررسی پرونده هسته‌ای کشورمان و نیز درک دقیق‌تر نظرات شخص رئیس جمهور درباره نحوه تعامل با دنیای غرب بر سر این پرونده – که در حال حاضر اهمیتی راهبردی پیدا کرده است – از منابع دست اول در این زمینه محسوب می‌گردد.
نیم فرن پرونده هسته‌ای ایران
روزشمار دستیابی کشورمان به فناوری هسته‌ای در سال‌های پیش از انقلاب تا سال ۱۳۷۶ است.این بررسی تاریخی باعث می‌شود تشویق دولت‌های غربی برای دستیابی ایران به انرژی هسته‌ای را به وضوح مشاهده کرده و دوگانگی سیاست‌های آن‌ها را در قبال کشورمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی را درک نمائیم. قرار بر این بوده است که این کتاب دارای جلدهای دوم و سوم هم باشد که با پیگیری‌های سایت «یک – بیست» از مرکز اسناد انقلاب اسلامی این مجلدات هنوز به مرحله انتشار نرسیده‌اند.
این کتاب اولین بار در تابستان سال ۱۳۸۷ در ۴۱۴ صفحه توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی به همت مهران قاسمی به چاپ رسیده است.
